F2F2D: Face-to-Face-to-Distance and back – Jak szybko i skutecznie zmieniać formułę kursów językowych ze stacjonarnej na online

Jak skutecznie przejść na nauczanie online języków obcych, a następnie powrócić do efektywnego kształcenia stacjonarnego? Nad rozwiązaniem tego problemu pracowali międzynarodowi partnerzy projektu Erasmus +.

Projekt był odpowiedzią na zaistniałe w Europie i na świecie zagrożenie epidemiologiczne spowodowane szybkim rozprzestrzenianiem się choroby COVID-19.

Sytuacja w Europie zmieniła się dramatycznie w ostatnim czasie ze względu na ogłoszenie pandemii COVID-19 i następujące po tym zamknięcie większości instytucji świadczących usługi edukacyjne. W tych okolicznościach kursy językowe ucierpiały szczególnie. W tego typu edukacji wyjątkową rolę odgrywa bezpośredni kontakt z lektorem, możliwość indywidualnych i grupowych konwersacji, ćwiczenie nowo nabytych umiejętności językowych, ale także uzyskanie natychmiastowej informacji zwrotnej. Brak tradycyjnej formy nauki, która w tych przypadkach sprawdza się doskonale, sprawia, że zaistniała pilna potrzeba opracowania alternatywnych metod prowadzenia kursów. Rozwiązanie tego problemu było bardzo istotne dla wszystkich organizacji oferujących usługi językowe w Europie.

Cel projektu

Celem projektu było opracowanie ram koncepcyjnych do przekształcania kursów w formę zdalną (online). Koncepcja opiera się na dwóch założeniach:

nauczyciel będzie na bieżąco rozwijał materiały dydaktyczne online także podczas stacjonarnego przebiegu kursów;
uczniowie będą korzystać z narzędzi zaproponowanych przez nauczyciela, aby zwiększyć swoje zaangażowanie w kurs, powtarzać i pogłębić swoją wiedzę, a także zapoznać się z narzędziami nauczania na odległość.

Pandemia znacząco wpłynęła na edukację, także na sposób w jaki ludzie uczą się. Dostrzegane zmiany pozostaną już częścią nowej rzeczywistości, która nastała po zakończeniu pandemii. Dlatego też opracowane metody są przydatne także po jej wygaśnięciu. Przykładem może być sytuacja związana z nagłą nieobecnością ucznia spowodowana chorobą. Dzięki korzystaniu z Internetu oraz znajomości narzędzi do nauki na odległość (online), nauczyciel może wykorzystać, przynajmniej częściowo, zdobytą wiedzę i przekazać uczniowi treści, które zostały pominięte na skutek nieobecności w klasie. Może być także sytuacja odwrotna, nieobecność nauczyciela spowoduje zaległości w programie i opóźnienia w harmonogramie. Wtedy uczniowie otrzymają linki do materiałów online i mogą sami zapoznać się z materiałem, aby utrzymać tempo kursu. Oczywiście pod warunkiem, że zdecydują się z niego skorzystać; w przeciwnym razie mogą oczywiście poprosić o standardową lekcję z innym nauczycielem lub połączyć obie formy. Podsumowując – każdorazowo kiedy standardowy proces nauczania / uczenia się jest niemożliwy do utrzymania, zarówno nauczyciele, jak i uczniowie mogą korzystać z narzędzi nauczania na odległość (online), aby nadążyć z programem i osiągnąć cele dydaktyczne.
Zasoby opracowane w ramach projektu zostały przetłumaczone na język bułgarski, czeski, niemiecki, włoski i polski i będą dostępne bezpłatnie dla wszystkich zainteresowanych.

Grupy docelowe

Podstawowymi grupami docelowymi były:

Uczniowie i nauczyciele kursów językowych,
Organizatorzy kursów językowych (centra językowe, uniwersytety, organizacje pozarządowe pracujące z cudzoziemcami / imigrantami itp.),
Interesariusze / klienci (firmy, rodzice, sami uczniowie),
Władze regionalne i państwowe oraz decydenci w dziedzinie edukacji.

Rezultaty

W ramach projektu prowadzonego przez konsorcjum 6 partnerów z Niemiec, Czech, Włoch, Polski i Bułgarii,zostało przygotowanych sześć rezultatów intelektualnych:

Przegląd typów kursów językowych i warunków jakie należy spełnić aby przekształcić każdy z nich w formę zdalną (online);
Przewodnik dla nauczycieli na temat dostępnych metod i narzędzi transferu;
Instrukcja przekształcania kursów;
Narzędzia dla uczniów, nauczycieli i szkół do prowadzenia na odległość procesu samooceny i oceniania;
Platforma do edukacji na odległość (online);
Przewodnik po kursie dla nauczycieli.

Wartość dodana

Projekt nie jest zwykłym przewodnikiem korzystania z narzędzia online lub instrukcją transferu kursu za pomocą narzędzi online. Raczej oferuje macierz, która w kontekście potrzeb konkretnego kursu, pomaga znaleźć najlepszą możliwą kombinację narzędzi wybranych z dostępnych zasobów. Dzięki temu sprawia, że nauczyciele oraz szkoły zaoszczędzą czas i zareagują:

odpowiednio szybko, aby nie stracić uczniów oraz czasu,
skutecznie, by dzięki wybranej kombinacji narzędzi na odległość (online) zajęcia zmieściły się w pierwotnym harmonogramie,
wybierając odpowiednie narzędzia i metody, które są odpowiednie zarówno dla nauczyciela, jak i dla uczniów danego kursu

W okresie prowadzenia stacjonarnych kursów językowych metodologia F2F2D zapewniła nauczycielom i uczniom możliwość tworzenia zdalnych i internetowych materiałów pomocniczych do nauki języka. Poszerzyła przez to możliwości radzenia sobie z nieobecnościami lub opóźnieniami w realizacji programu zgodnie z harmonogramem.